Een Individuele Pensioentoezegging, kortweg IPT, is een van de krachtigste instrumenten die zelfstandige bedrijfsleiders met een vennootschap in België ter beschikking hebben om op een fiscaal voordelige manier aan pensioenopbouw via de tweede pijler te doen. Waar klassieke loonsverhogingen zwaar belast worden, biedt een IPT de mogelijkheid om via je vennootschap aanzienlijk meer kapitaal over te hevelen naar je privévermogen, zonder daarbij onderworpen te zijn aan hoge sociale bijdragen of personenbelasting.
Wat is een IPT en voor wie is het bedoeld?
Een IPT is een levensverzekering die wordt afgesloten door een vennootschap ten voordele van haar bedrijfsleider. In essentie betekent dit dat de vennootschap periodiek premies betaalt aan een verzekeraar, die het kapitaal beheert tot de bedrijfsleider met pensioen gaat. Die premies zijn volledig aftrekbaar als beroepskost voor de vennootschap, zolang ze binnen de grenzen blijven van de zogeheten 80%-regel voor pensioenopbouw.
Het grote voordeel van een IPT is dat het opgebouwde kapitaal buiten het vermogen van de vennootschap valt. In geval van faillissement of juridische problemen blijft dit pensioenvermogen veilig ondergebracht bij de verzekeringsmaatschappij. De IPT is dan ook uitsluitend bedoeld voor zelfstandigen met een vennootschapsstructuur. Zelfstandigen zonder vennootschap kiezen eerder voor alternatieven zoals de POZ of het VAPZ.
Hoe werkt pensioenopbouw via IPT?
De kern van pensioenopbouw via IPT is eenvoudig: de vennootschap stort periodiek premies in een levensverzekering. Deze premies worden fiscaal ingebracht als beroepskost, waardoor de belastbare winst van de vennootschap daalt. Tegelijk wordt er privé een vermogen opgebouwd dat op termijn uitgekeerd wordt aan de bedrijfsleider, bijvoorbeeld op 65 jaar.
Bij uitkering wordt dit kapitaal belast aan 10% eindbelasting, op voorwaarde dat je nog actief bent op je wettelijke pensioenleeftijd. Wie vroeger stopt of niet meer actief is, betaalt 20%. Daarnaast is er een bijdrage van 3,55% voor het RIZIV en een solidariteitsbijdrage van 2%, wat de totale eindheffing op ongeveer 15,55% tot 25,55% brengt. Dit is aanzienlijk voordeliger dan het klassieke looncircuit, waar tot meer dan 60% van je brutobedrag verloren gaat aan belasting en sociale bijdragen.
IPT of loon: wat is fiscaal het voordeligst?
Een veelgestelde vraag bij zelfstandige bedrijfsleiders is of het fiscaal interessanter is om zichzelf een extra brutoloon uit te keren of om datzelfde bedrag via een IPT-premie te laten storten. Het verschil in eindresultaat is vaak veel groter dan men op het eerste zicht vermoedt. Stel bijvoorbeeld dat je vennootschap overweegt om €10.000 van haar winst aan jou toe te kennen. Kies je voor een loonsverhoging, dan komt dat bedrag onder het klassieke belastingregime terecht: er zijn sociale bijdragen verschuldigd, bedrijfsvoorheffing, personenbelasting én gemeentebelasting. Hierdoor blijft er netto vaak amper tussen de €4.000 en €4.500 over — minder dan de helft van het oorspronkelijke brutobedrag.
Laat je diezelfde €10.000 echter storten in een Individuele Pensioentoezegging (IPT), dan ziet het plaatje er helemaal anders uit. De vennootschap betaalt eerst een premietaks van 4,4%, wat neerkomt op €440. De resterende €9.560 wordt vervolgens belegd binnen het IPT-contract. Bij een uitkering op je 65e, wanneer je nog professioneel actief bent, wordt dit kapitaal belast tegen een gunstig eindtarief van 10%, vermeerderd met beperkte inhoudingen zoals de RIZIV-bijdrage (3,55%) en een solidariteitsbijdrage (2%). Alles samen kom je zo uit op een totale eindbelasting van ongeveer 15,55%, waardoor je netto nog altijd ruim €8.000 à €8.500 overhoudt van je oorspronkelijke brutopremie.
Op lange termijn — zeker als je dit jaarlijks toepast — kan dit verschil oplopen tot tienduizenden euro’s aan extra vermogen in je privé. Bovendien bouw je op deze manier een pensioenreserve op buiten de vennootschap, beschermd tegen risico’s zoals faillissement, en combineer je fiscale optimalisatie met persoonlijke vermogensgroei.
De vraag “IPT of loon?” is dus niet louter een boekhoudkundige afweging, maar een fundamentele keuze in je strategische vermogensplanning. Wie dit slim aanpakt, kiest bewust voor een IPT-structuur als hefboom voor pensioen én financiële gemoedsrust.
Welke beleggingsvorm kies je: tak 21, tak 23 of tak 44?
Een IPT is technisch gezien een levensverzekering, en dat betekent dat je ook een beleggingsformule moet kiezen voor het beheer van je pensioenpremies. Je hebt de keuze uit drie modellen:
-
Tak 21 is geschikt voor wie zekerheid verkiest. Deze formule garandeert een basisrente en biedt vaak een winstdeelname. Je kapitaal is beschermd, wat gemoedsrust biedt, maar het rendement blijft meestal beperkt.
-
Tak 23 biedt geen kapitaalgarantie, maar werkt via beleggingsfondsen op maat. Je rendement hangt dus af van de beurs, maar het potentieel is hoger. Vooral wie een lange beleggingshorizon heeft en bereid is om schommelingen te aanvaarden, vindt in Tak 23 een levensverzekering met aantrekkelijk rendement.
-
Tak 44 combineert beide: een gedeelte veilig in tak 21, een deel groeigericht in tak 23. Deze hybride vorm is ideaal voor wie risico wil spreiden.
De keuze hangt af van je profiel, beleggingsdoelen en tijdshorizon. Laat je hierin bijstaan door een expert.
Wat is de 80%-regel bij pensioenopbouw via IPT?
De 80%-regel bepaalt dat je wettelijk pensioen samen met je aanvullende pensioenopbouw (IPT, VAPZ, POZ...) niet meer mag bedragen dan 80% van je laatste normale bruto jaarloon. Deze regel moet correct toegepast worden, anders riskeer je dat de IPT niet fiscaal aanvaard wordt en je de voordelen verliest.
De berekening houdt rekening met je loon van de laatste jaren, het verwachte wettelijk pensioen, reeds opgebouwde reserves, en eventuele andere pensioenproducten. Een foutieve berekening is een klassieker in de praktijk. Regelmatige herberekening is aanbevolen, zeker bij wijzigingen in loon, winst of pensioenplannen.
Wat is backservice en hoe benut je dit fiscaal?
Als je in het verleden weinig of geen IPT-premies betaalde, maar je vandaag voldoende winst hebt, dan kan je via een backservice de gemiste jaren alsnog compenseren. Dit betekent dat je eenmalig een hogere storting doet om retroactief pensioenrechten op te bouwen. De backservice is eveneens volledig aftrekbaar als beroepskost, zolang je binnen de grenzen van de 80%-regel blijft.
Backservice IPT is vooral interessant voor bedrijfsleiders die pas laat zijn begonnen met pensioenopbouw, maar nog voldoende ruimte hebben in hun fiscale planning. Let wel op: niet elke verzekeraar laat onbeperkte backservice toe, en een correcte berekening is essentieel om fiscale problemen te vermijden.
IPT en vastgoed: hoe financier je onroerend goed?
Een van de grote troeven van een IPT is de mogelijkheid om het opgebouwde kapitaal te gebruiken voor de financiering van vastgoed. Dit kan op twee manieren: via een voorschot op het opgebouwde kapitaal, of via inpandgeving van het contract. Je kan hiermee een privéwoning of een investering financieren, zolang het om onroerend goed in de Europese Economische Ruimte gaat.
Bij een voorschot blijft je geld renderen binnen het IPT-contract. Bij inpandgeving gebruik je het contract als waarborg bij de bank, bijvoorbeeld in combinatie met een bulletkrediet. Zo kan je vandaag investeren in vastgoed, en betaal je pas op het einde van de looptijd de lening terug met het vrijgekomen IPT-kapitaal.
Deze techniek wordt vaak IPT en vastgoedfinanciering via bulletkrediet genoemd, en is fiscaal én financieel bijzonder aantrekkelijk, mits correct toegepast.
IPT en bulletkrediet: slimme hefboomconstructies
De combinatie van een IPT met een bulletkrediet is een strategie die steeds vaker opduikt in vermogensplanning. Je vennootschap betaalt periodiek premies in het IPT-contract, terwijl je privé een bulletkrediet aangaat voor een vastgoedproject. Tijdens de looptijd los je het krediet niet af; de terugbetaling gebeurt op het einde, met het kapitaal uit je IPT.
Zo benut je optimaal de fiscale ruimte binnen je vennootschap, bouw je een pensioenvermogen op én investeer je tegelijk in vastgoed. Deze aanpak vereist wel een goed doordachte structuur, een stevige cashflow en een contract dat dit toelaat. Niet elke verzekeraar of bank ondersteunt deze vorm van planning.
Veelgemaakte fouten bij IPT-contracten
In de praktijk worden veel fouten gemaakt bij IPT’s. Een van de meest voorkomende is het afsluiten van een contract zonder correcte 80%-berekening, waardoor de fiscus de aftrek kan weigeren. Andere fouten zijn onder meer:
-
een beleggingsprofiel dat niet aansluit bij de doelstellingen;
-
verborgen of te hoge kostenstructuren;
-
het vergeten van combinaties met POZ, VAPZ of RIZIV-contracten;
-
of een polis die geen vastgoedfinanciering toelaat, terwijl dat net de bedoeling was.
Een goede analyse bij aanvang is essentieel. Vraag een simulatie op maat, met kostenvergelijking, prestatie-overzicht van de fondsen en duidelijke scenario’s voor uitbetaling en overlijden.
Wat zijn de voordelen van een IPT voor je pensioenstrategie?
Een IPT biedt tal van voordelen voor wie als zelfstandige met een vennootschap werkt. De premies zijn fiscaal aftrekbaar, de eindbelasting is beperkt, en je kan het contract gebruiken voor vastgoedfinanciering. Bovendien wordt je pensioenvermogen opgebouwd buiten het risicovolle bedrijfsvermogen, en ben je beschermd tegen faillissement.
Het systeem is ook flexibel: je kiest zelf de premies, de beleggingsformule, en de looptijd. Je kan het combineren met andere systemen zoals het VAPZ, een RIZIV-contract of een POZ. Met een correct opgebouwde structuur is een IPT vaak de meest efficiënte manier om geld uit je vennootschap naar privé over te hevelen.
Conclusie: waarom een IPT essentieel is voor elke bedrijfsleider
Een goed opgebouwde Individuele Pensioentoezegging is geen luxe, maar een essentieel onderdeel van je financiële strategie als zelfstandige bedrijfsleider. Je spaart fiscaal voordelig voor je toekomst, gebruikt je vennootschap op een slimme manier, en houdt tegelijk je privévermogen veilig en toegankelijk. Door te kiezen voor een doordacht IPT-contract, gecombineerd met backservice, vastgoedfinanciering of een bulletstructuur, bouw je niet alleen een pensioen op, maar ook gemoedsrust én financiële vrijheid.
Laat je goed begeleiden, kies voor transparante verzekeraars, en herbekijk je contract jaarlijks. Zo benut je het volledige potentieel van deze unieke pensioenformule.
