Bij het beleggen in ETF’s (Exchange Traded Funds) is het essentieel om een goed inzicht te hebben in de verschillende kosten die je rendement kan beïnvloeden. Hoewel ETF's vaak worden geprezen als een kostenefficiënte manier om te beleggen, zijn er toch meerdere soorten kosten — en fiscale aandachtspunten — waarmee je rekening moet houden.
Deze kosten kunnen optreden op drie sleutelmomenten van je beleggingsproces:
- Bij de aankoop van een ETF,
- Tijdens het aanhouden van de ETF in je portefeuille,
- En bij de verkoop van je positie.
In dit artikel geven we een volledig overzicht van deze kosten, en lichten we ook de belangrijkste fiscale gevolgen toe. Zo ben je goed voorbereid en kom je niet voor verrassingen te staan.
1. Kosten bij de aankoop van ETF's
Wanneer je een ETF koopt via een online broker of bankplatform, betaal je meestal twee soorten kosten:
- Makelaarskosten
- Beurstaks (TOB van Taks op Beursverrichtingen)
Makelaarskosten
Dit zijn de transactiekosten die je betaalbaar bent aan je makelaar voor het uitvoeren van je aankooporder.
De hoogte van deze kosten varieert sterk tussen makelaars. Bij klassieke banken kunnen de transactiekosten oplopen tot meer dan 10 euro per transactie, terwijl digitale brokers zoals DEGIRO , Keytrade of Bux Zero vaak veel lagere tarieven aanrekenen — soms zelfs gratis bij een beperkt aantal ETF's.
Het is dus belangrijk om makelaars met elkaar te vergelijken en hun tariefstructuur grondig te ingewikkeld. Let daarbij niet alleen op de kosten per transactie, maar ook op eventuele extra kosten zoals bewaarloon of valutakosten.
Beurstaks (TOB)
De beurstaks is een belasting die wordt geheven door de Belgische fiscus op aankopen én verkoop van beursgenoteerde producten, waaronder ETF's.
De hoogte van de taks is afhankelijk van het type ETF en van het product in België geregistreerd .
Voorbeelden:
- ETF's die voornaamste in aandelen beleggen: beurstaks = 0,12%
- Obligatie-ETF's van gemengde fondsen: beurstaks = tot 1,32%
- ETF's die niet in België genoteerd zijn (bv. op de Xetra-beurs): in sommige gevallen is geen beurstaks verschuldigd
Praktisch voorbeeld:
Als je voor €5.000 een ETF koopt met 0,12% beurstaks, betaal je €6 belasting bij aankoop. Dit lijkt beperkt, maar bij veel transacties of grotere bedragen tikt dit snel aan.
2. Kosten tijdens het bezit van een ETF
Zodra je een ETF in je portefeuille hebt, zijn er ook lopende kosten die je rendement kunnen beïnvloeden, zelfs als je geen transacties doet.
TER (Total Expense Ratio)
De TER is een jaarlijkse, ingehouden kost die door het fonds wordt aangerekend om operationele kosten, beheer, administratie en distributie te dekken.
Hoewel je deze kost niet rechtstreeks op je rekening ziet staan, is ze verrekend in de koers van de ETF.
Gemiddeld ligt de TER van een breed gespreide index-ETF zoals de Vanguard FTSE All-World of iShares MSCI World tussen de 0,07% en 0,22% per jaar.
Opgelet: bij niche-ETF’s (bv. met ESG-, technologie- of thematische focus) kan de TER oplopen tot 0,5% of meer.
Roerende voorheffing op dividenden
Indien je een uitkerende ETF bezit (ook wel distributing ETF of DIS-variant genoemd), ontvang je regelmatig dividenduitkeringen.
Daarop wordt automatisch 30% roerende voorheffing ingehouden door je broker.
Bijvoorbeeld: ontvang je €100 dividend, dan zie je slechts €70 verschijnen op je rekening.
Voor beleggers die focussen op inkomensgeneratie is dit een belangrijk aandachtspunt.
Daarom kiezen veel Belgische beleggers voor kapitaliserende ETF’s (ACC) — deze ETF’s herinvesteren het dividend automatisch, waardoor je fiscale efficiëntie verbetert.
3. Kosten bij verkoop van ETF’s
Wanneer je besluit je ETF’s te verkopen, betaal je vaak opnieuw makelaarskosten en eventueel beurstaks.
Net zoals bij aankoop, hangt de beurstaks bij verkoop af van het type ETF en de locatie van registratie.
Ook hier kan het verschil tussen 0,12% en 1,32% je nettowinst beïnvloeden, zeker bij grotere bedragen.
Belasting op meerwaarde (Reynders-taks)
De zogenaamde Reynders-taks is een belasting op meerwaarde die van toepassing is op het obligatiegedeelte van je ETF.
Concreet: als een ETF voor meer dan 25% in obligaties of cash belegt, en jij verkoopt de ETF met winst, dan wordt 30% belasting geheven op de meerwaarde van het obligatiedeel.
Bij aandelen-ETF’s is er géén belasting op meerwaarde, wat beleggen in ETF’s extra aantrekkelijk maakt voor lange termijn.
Voorbeeld:
- Je koopt een gemengde ETF (60% aandelen / 40% obligaties) aan €100
- Je verkoopt die ETF aan €120
- 40% van de winst (€8) wordt belast aan 30%
- Je betaalbare €2,40 Reynderstaks
Fiscale taken
De fiscaliteit rond ETF's in België is complex én verandert regelmatig. Wat vandaag oplevert, kan over een jaar anders zijn. Daarom is het cruciaal om steeds de meest recente informatie te controleren via officiële bronnen van uw financieel adviseur.
Enkele algemene fiscale principes:
- Roerende voorheffing (30%) op dividenden uit uitkerende ETF’s
- Reynders-taks (30%) op meerwaarden op obligatiegedeelten van fondsen
- Geen vermogensbelasting in België (in het verleden tot bv. Nederland)
- Geen belasting op meerwaarde op aandelen-ETF’s bij verkoop
Voor beleggers die belastingefficiënt willen investeren , zijn kapitaliserende aandelen-ETF’s vaak de voordelige keuze.
Conclusie: kosten kennen = slanker beleggen
ETF's staan bekend als transparant, laagdrempelig en goedkoop — en terecht. Maar dat betekent niet dat ze gratis zijn.
Om als belegger de juiste keuzes te maken, is het essentieel om een duidelijk beeld te hebben van:
- Alle kosten (aankoop, jaarlijkse beheerskosten, verkoop)
- De impact van belastingen (roerende voorheffing, Reynders-taks)
- Je eigen strategie (inkomen vs. groei, acc vs. dis)
Door goed te bespreken te zijn over deze aspecten, verrassend je verrassende verrassingen én maximaliseer je je netto rendement op lange termijn.
